خودمان را برای بدترین شرایط هم آماده کرده ایم
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمیدر گفتوگویی رو در رو با خبرنگار شبکه پرس تی وی، در خصوص خروج آمریکا از برجام و تمهیدات سازمان انرژی اتمی برای مقابله با این اقدام عنوان کرد: ما در همان ابتدا سعی کردیم تا تمامی دستاوردهاو همچنین زیرساخت های صنایع هسته ای کشور را حفظ کنیم تا بتوانیم در زمان مورد نیاز، فعالیت های خود را از سر بگیریم. به عبارتی دیگر، ما حتی خود را برای بدترین و بدبینانهترین شرایط آماده کرده بودیم و از این رو، اگر بخواهیم به عقب برگردیم و فعالیت های هسته ای خود را باری دیگر آغاز کنیم، هیچ مشکلی سد راه ما وجود نخواهد داشت.
وی تصمیم اخیر رئیس جمهور آمریکا را نقض آشکار قوانین بین المللی دانست و در رابطه با ادعاهای ترامپ در خصوص عدم پایبندی این کشور به مفاد برجام، گفت: قضاوت در مورد پایبندی ایران به معاهده هسته ای بر عهده آژانس بین المللی انرژی اتمی است و در 10 بازدیدی که این آژانس از مراکز هسته ای داشته، صراحتا بر پایبندی ایران نسبت به تعهداتش تاکید شده است. به اعتقاد من، آمریکا به دنبال توجیه اقدامات اشتباه خود است و این کشور در جایگاهی نیست که بخواهد در خصوص مسائلی که تحت کنترل و مدیریت آژانس است، دخالت کند. خوشبختانه آژانس نیز در این زمینه بسیار موفق و حرفهای عمل کرده و با نگاهی به گزارش های منتشر شده از سوی این سازمان، می توان به پایبندی کامل ایران به تعهداتش پی برد.
کمالوندی در پاسخ به سوالی در خصوص تصمیم ایران برای پایبندی به برجام در صورت از بین رفتن برجام، خاطرنشان کرد: پاسخ این سوال بسیار ساده است؛ اگر توافق خاتمه یابد و شاهد وضع تحریم های جدید از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی باشیم، دلیلی بر ماندن بر سر تعهداتمان نمی بینیم.
سخنگوی سازمان انرژی اتمیدر خصوص کاربردهای دیگر انرژی هسته ای عنوان کرد: در طی چند سال اخیر شاهد معرفی دستاوردهای متعددی در زمینه های مختلف بودیم. ما همچنان به تحقیق وتوسعه به منظور طراحی و ساخت نسل جدید سانتریفیوژهای خود ادامه خواهیم داد و خوشبختانه توانستیم سانتریفیوژهای آیآر 8، آیآر 4 و آیآر 6 را که از جمله نمونه های جدید سانتریفویوژ ها هستند، تولید کنیم. همچنین، در زمینه های دیگری همچون پزشکی، کشاورزی و صنعت نیز شاهد پیشرفت هایی بودیم که در طی دو سال و نیم اخیر طراحی و معرفی شدند.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص تمایل ایران برای ماندن در معاهده منع گسترش سلاحهای هسته ای(NPT) در صورت از بین رفتن برجام گفت: ما از سال 1974 عضو NPTبودیم و تا زمانی که ماندن ما در NPT برای کشور فایده داشته باشد، از آن خارج نخواهیم شد.با این حال، در صورت از بین رفتن برجام، تمامی تعاملات ما در خصوص مسایل هسته ای، مورد بازنگری قرار خواهند گرفت و این مسئولان کشور هستند که در این خصوص تصمیم گیری خواهند کرد.
وی از تمایل کشورهای اروپایی برای حفظ برجام و پایبندی به تعهدات سخن گفت و افزود: کمیسیسون اروپا به اتفاق آرا تصمیم گرفت تا اقداماتی را در این زمینه انجام دهد که یکی از این موارد، حفظت از شرکت های اروپایی در برابر تحریم ها و جرایمی است که در صورت همکاری با ایران، از سوی آمریکا متوجه آن ها خواهد شد. از دیگر اقدامات اروپا در این زمینه می توان به حمایت از کسب وکارهای های کوچک و متوسط، سیستم بانکی، حفظ و افزایش حجم تجارت انرژی اشاره کرد. اما مسئله مهم این است که می بایست این اقدامات در سریعترین زمان ممکن به تصویب برسد. با این حال، اروپا تمایل زیادی را برای حفظ برجامی که به گفته خودشان یک معاهده تاریخی است، نشان داده است. برجامی که به نفع جامعه بین المللی است و تنها به نفع چند کشور اروپایی و یا ایران نخواهد بود.
بهروز کمالوندی در خصوص ضمانتهایی که ایران از طرف هایی اروپایی خود در خصوص مسائل مالی و اقتصادی درخواست کرده، عنوان کرد:ضمانت هایی که از سوی اروپایی ها داده می شود، تغییری را در متن برجام بوجود نخواهند آورد. اروپا باید به ما این تضمین را بدهد که محدودیت ها و تحریم های جدید، تهدیدی را برای اقتصاد ایران ایجاد نخواهد کرد. اروپایی ها باید راهکارها و یا مجموعه قوانینی را تصویب کنند که عملی باشد و در حقیقت، بتواند تحریم ها را بردارد و تا حد امکان، خسارت های ناشی از محدودیت هایی را که بواسطه تحریم های آمریکا بوجود خواهند آمد، به حداقل برساند.
وی ادامه داد: در حال حاضر سیستم بانکداری، سرمایه گذاری و انرژی جزو مهمترین بخش هایی هستند که نیازمند سازوکارهای ویژه ای از سوی اروپایی هستند تا بتوان همچنان ارتباط تجاری ایران با دیگر کشورهای جهان حفظ شود و خطری ناشی از تحریم های جدید متوجه شرکت های حاضر در بازار ایران نشود. اگرچه ممکن است این کار بسیار سخت و شاید هم کمی زمانبر باشد، اما نکته مهم در اینجا، اراده سیاسی است که اروپایی ها در همان ساعات نخست خروج آمریکا از برجان، اراده سیاسی و همچنین اقداماتی را که قصد انجام آن ها را دارند، اعلام کردند. اکنون اروپا باید زمینه های لازم را برای پیاده سازی این اقدامات فراهم کند تا از این طریق، راه برای فرآیند تجارت، امور بانکی و همکاری مالی میان شرکت های اروپایی و ایرانی فراهم شود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمیبه همکاری های مثبت ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی در طی سال های اخیر اشاره و خاطرنشان کرد: اگر توافق هسته ای به پایان برسد، ما رویه ای را که قبل از معاهده برجام انجام می دادیم، در پیش خواهیم گرفت. ما برنامه های صلح آمیز هسته ای خود را افزایش خواهد داد که شامل توسعه در ابعاد، سطح، درصد غنی سازی و غیره می شوند.
وی همچنین از تمایل ایران برای همکاری با کشورهای اروپایی خبر داد و افزود: روابط و همکاری های هسته ای ما با کشورهای اروپایی می بایست بیش از پیش افزایش یابد. خوشبختانه کشورهای اروپایی همکاری خوبی را با ما داشته اند و توانستیم تبادلات سازنده ای را با یکدیگر داشته باشیم که شامل استفاده از دانش و تخصص دانشمندان و بازدید از مراکز هسته ای می شود.پیشنهادهای زیای از سوی اروپایی ها برای ما ارسال می شود چرا که از دانش و تخصص بالای نیروی انسانی و دانشمندان ما مطلعاند بویژه در زمینه فیوژن. در حال حاضر، فیوژن در مرحله نظریه و آزمایش قرار داد و از این جهت، نیازمند همکاری تمامی دانشمندان است.اقدام مثبت دیگری که میان ما و طرف های اروپایی انجام شد، شرکت در پروژه بین المللی گداخت هسته ای «ایتر» بود که واقع، پروژه ای برای ارتقای کیفیت زندگی بشریت است و بالغ بر صدها میلیارد دلار سرمایه برای آن در نظر گرفته شده که احتمالا اولین نتایج آن در سال 2025 نمایان خواهد شد.
بهروز کمالوندی در پایان از عواقب عواقب خروج توامپ از برجام در بعد بین المللی سخن گفت و افزود: به نظر من، اعتبار آمریکا با تصمیم ترامپ برای خروج از برجام خدشهدار شد. این اتفاق در حالی افتاد که آمریکا خود یکی از کشورهای امضاکننده این معاهده بود؛ معاهده ای که به تایید شورای امنیت سازمان ملل نیز رسیده است. در واقع،هر دولتی مسئول است تا به تعهدات دولت قبل پایبند باشد و مسئولیت های یک دولت زمانی که دولت قبلی برکنار می شود، از آن سلب نمی شود. همچنین، اگر دولتی از تهدات دولت های قبلی شانه خالی کند، قطعا اعتبار خود را زیر سوال خواهد برد. ترامپ نیز با این کار، به شدت اعتبار آمریکا را خدشهدار کرد. بنابراین، زمانی که این کشور به تعهداتی که خود پای آنها را امضا کرده، پایبند نیست چگونه می توان مطمئن بود که این رویه در قبال دیگر قرادادها نیز در پیش گرفته نشود.